Sự tích chú Cuội và ý nghĩa đằng sau một câu chuyện dân gian

Chú Cuội là hình ảnh đã quá quen thuộc trong tuổi thơ của mỗi chúng ta. Chú Cuội xuất hiện trong những vần thơ, những câu ca dao, những lời ca tiếng cát. Hôm nay, hãy cùng luyện thi Đa Minh khám phá sự tích chú Cuội và ý nghĩa rút ra từ câu chuyện tuổi thơ này nhé!

Nội dung sự tích chú Cuội cung trăng

Cuội là một tiều phu, sống bằng nghề đốn cây ở một miền quê nhỏ. Công việc hàng ngày của chú tiều Cuội là lên rừng đốn củi. Một hôm, vẫn như lệ thường, Cuội mang theo dìu vào rừng để đốn cây. Khi đến gần một con suối nhỏ thì cậu vô tình bắt gặp một cái hang cọp. Không có hổ mẹ. Nhìn trước nhìn sau, cậu chỉ thấy có bốn con cọp con đang vờn nhau. Thấy vậy, anh chàng lên chạy tới, dùng chiếc dìu làm vũ khí khiến 4 chú hổ ngã ra. Thật không may, đúng lúc cọp mẹ cũng về tới nơi và gầm lên những tiếng kinh hồn. Thấy vậy, Cuội sợ hãi, chỉ kịp quẳng rìu rồi leo thoắt lên một ngon cây rất cao.

Từ trên nhìn xuống, Cuội thấy cọp mẹ lồng lộn trước đàn con đã chết. Tuy nhiên chỉ một lát sau, Cuội thấy cọp mẹ lặng lẽ đi đến một gốc cây gần chỗ Cuội ẩn, lấy một ít lá rồi quay trở về mớm cho con. Nhờ chỗ lá thuốc đó, những chú hổ con đã sống lại khỏe mạnh một cách thần kỳ. Cuội biết đó là một cây thuốc quý. Sau khi đợi hổ mẹ rời đi, Cuội đã nhanh trí đào cây thuốc quý ấy đem về nhà trồng.

Nhờ có cây thuốc quý, Cuội cứu sống được rất nhiều người. Nếu biết ai đó không may qua đời, Cuội đều sẵn lòng mang lá cây quý đến cứu chữa để đem lại sự sống cho họ. Tiếng lành đồn xa, lòng tốt của Cuội được nhiều người biết đến.

Chú Cuội tìm thấy một cây thuốc quý
Chú Cuội tìm thấy một cây thuốc quý

Một hôm, khi đang lội sông thì Cuội gặp một chú chó đã chết. Cuội đã vớt lên và cứu sống chú chó bằng liều thuốc quý mình có được. Từ đó, con chó cứ quấn quít theo Cuội để tỏ lòng biết ơn. Chú theo Cuội về, trở thành con vật, một người bạn thân thiết bên Cuội mỗi ngày.

Nhờ tiếng tăm cứu chữa nhiều người, Cuội được một lão nhà giàu ở làng bên biết tới. Ông vật nài xin Cuội cứu cho con gái mình vừa sẩy chân chết đuối. Không hề lăn tăn điều gì, Cuội theo ông về nhà và cứu cô con gái bằng bài thuốc quý. Chỉ một lát sau, mặt cô gái đang tái nhợt bỗng hồng hào hẳn lên, rồi sống lại. Cảm kích tấm lòng của người đã cứu sống mình, cô gái đã nguyện lấy Cuội làm chồng. Phú ông cũng đồng ý điều này.

Hai vợ chồng Cuội sống với nhau thật êm ấm. Tuy nhiên, thật không may một này nọ, vợ Cuội bị ngã vỡ đầu. Một lần rít thuốc không thể cứu được vợ, Cuội đã nặn thử bộ óc bằng đất cho vợ rồi rịt thuốc lại. Không ngờ vợ Cuội sống lại, tươi tỉnh như thường. Thế nhưng nàng từ đó lại không giống như người bình thường mà mắc chứng hay quên.

Một lần, vợ Cuội quên không nhớ lời chồng dặn mà đem nước giải tưới cho cây thuốc. Vì cây thuốc không thể tưới nươc bẩn. Vừa tưới xong, cây thuốc từ từ bay lên trời. Nhìn thấy sự việc, Cuội vội xã nhảy bổ đến, túm vào rễ cây. Cây thuốc cứ bay lên, kéo theo cả Cuội lên tít cung trăng. Cuội từ đó ở lại cung trăng cùng cây thuốc quý. Đó chính là sự tích chú Cuội cung trăng, được dân gian lan truyền cho đến ngày nay.

Ý nghĩa, bài học rút ra

Chỉ là một câu chuyện dân gian, nhưng sự tích chú Cuội chứa đựng nhiều ý nghĩa và bài học quý giá trong cuộc sống này.

Một lời giải thích cho hiện tượng tự nhiên

Nếu như Sơn Tinh Thủy Tinh giải thích cho hiện tượng nắng mưa, lũ lụt hàng năm. Con Rồng Cháu Tiên giải thích về nguồn gốc con người. Bánh Chưng Bánh Giầy giải thích về các loại bánh ngày Tết thì sự tích Chú Cuội đã giải thích cho một hiện tượng tự nhiên khác mà chúng ta vẫn nhìn thấy. Đó là những vết đen trên mặt trăng, tương tự như hình dạng cây đa có cậu bé ngồi tựa lưng vào.

Thực tế, đó là những vùng lõm trên bề mặt của mặt trăng. Tuy nhiên, con người đã vô cùng sáng tạo và giàu trí tưởng tượng khi dùng câu chuyện chú cuội và cây thuốc quý để minh họa cho hình ảnh này. Trong thời gian mà khoa học chưa phát triển, đây đã từng là lời giải thích thỏa đáng nhất khỏa lấp sự tò mò của con người.

Thể hiện ước mơ, khát vọng của con người

Không chỉ dừng lại ở đó, sự tích chú Cuội còn phần nào thể hiện ước mơ khám phá vũ trụ của con người. Ngày xưa, khi câu chuyện được viết lên để giải thích một hiện tượng tự nhiên. Nó đã thể hiện khát vọng được chinh phục tri thức và khám phá những điều kỳ bí của con người.

Hình ảnh chú Cuội là biểu tượng cho những con người luôn ước mơ được đặt chân đến mặt trăng, được tìm tòi và đến với những mảnh đất mới. Khát vọng vươn xa, vươn cao chính là một trong những phẩm chất tốt đẹp của người Việt.

Câu chuyện mang nhiều ý nghĩa và bài học sâu sắc
Câu chuyện mang nhiều ý nghĩa và bài học sâu sắc

Cuộc sống này vốn dĩ hữu hạn

Sự tích chú Cuội cũng ẩn chứa một bài học sâu sắc về giá trị của sự hữu hạn. Đây là điều không phải ai cũng có thể nhìn ra. Chú Cuội tìm ra được bài thuốc quý, có thể cải tử hoàn sinh. Song, cô gái sau khi sống lại cũng không được minh mẫn như người bình thường.

Quả thực, không có gì là mãi mãi. Cuộc sống này vốn hữu hạn và tuân theo quy luật tự nhiên sinh – lão – bệnh – tử. Chúng ta không thể nào đi ngược lại điều đó. Chỉ có một cách là hãy sống thật hết mình, thật ý nghĩa, để mỗi giây phút trên cuộc đời này đều trở nên giá trị.

>> Xem thêm:

Sự tích Chú Cuội là một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất của nền văn học dân gian Việt Nam. Không chỉ là một câu chuyên đơn thuần, đây còn là những triết lý và bài học sống vô cùng quý giá cho tất cả mọi người.